7 lekcji dla Zmarłych

Owszem, na stoliku reżyserskim leży u nas wiele sojuszniczych tekstów, które pomagają nam wyartykułować to, co dla nas jest najbardziej interesujące po lekturze Homera. Bo dobrze jest, zaczynając pracę nad spektaklem, zwiedzać jak najdalsze krajobrazy, bo to może będzie na koniec naszym prawdziwym kapitałem i realnym bogactwem (a spektakl czasami być może wcale nie). Tak czy inaczej to spotkanie z Zespołem Teatru Powszechnego w Radomiu (jednym z najmilszych zespołów, jakie w ogóle znam) traktuję warsztatowo, dla siebie samego również - uczę się, jak opowiadać o „powrocie do Itaki", która już nie tyle jest Ojczyzną, a wędrówka już nie jest wędrówką „w geografii" - ale jest raczej aktem, najwyższą, miłosną relacją z Nieśmiertelnością.
Mamy tu do czynienia z porywającymi, w niezwykłej redakcji starożytnych, pytaniami o bios i status istnienia po śmierci (jeśli dalej jest istnienie) i upragnioną niezniszczalność tego, co powstaje po śmierci, co jest lub nie jest już człowiekiem, a tylko cieniem, widmem pomieszkującym Hades lub Szeol, być może bardziej bytem, być może bardziej niebytem tego, kto jest człowiekiem.
Pytania te wyrażają intuicję starożytności „istnienia definitywnego", zmartwychwstałego, przemienionego i zanurzonego w Miłości, co rewolucyjnie wyraziło dopiero chrześcijaństwo.
Tymczasem studiujemy rozdział VI z „Eneidy" Wergiliusza, gdzie pielgrzymi pytają „umrzyków mdłe głowy" o losy i dzieje, po tym, jak wszelkie dzieje już się zakończą. Pytają, więc poddają się pod osąd i osądowi poddają całą resztę, łącznie z sensem i bezsensem dni, cierpień, poczynań itd.
To jest temat, który we własnej instrumentacji gramy - jak to robią jazzmani - swoimi nutami.

Janusz Wiśniewski
wypowiedź dla "OK!Magazynu" - lipiec 2012

fot. M. Strudziński